Trước kia, để giữ ấm cho chén nước chè người dân quê Việt Nam thường sử dụng Ủ ấm – một sản phẩm thủ công truyền thống. Hiện nay, cuộc sống hiện đại đã có những đồ dùng tiện dụng hơn nhưng Ủ ấm vẫn là sản phẩm đặc dụng trong nhiều gia đình Việt Nam và là một trong những món quà được du khách ưa chuộng.
Quê hương của chiếc Ủ ấm bé nhỏ mà độc đáo đó chính là làng Sơn Vi (nghĩa là vân núi, tên Nôm là kẻ Vây), là một xã thuộc huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ. Nghề Ủ ấm đã có mặt ở Sơn Vi hơn 100 năm. Năm 2010, làng nghề thủ công mỹ nghệ và Ủ ấm Sơn Vi được công nhận làng nghề truyền thống và đã đạt Huy chương Bạc tại Hội chợ triển lãm hàng thủ công mỹ nghệ toàn quốc.
Ủ ấm được làm hoàn toàn bằng phương pháp thủ công. Nứa thì dùng làm nan, rơm bông vải vụn dùng làm lõi, ván xoan mỏng thì làm đáy, sơn keo để gắn và sơn ta dùng để quét màu trang trí. Với bàn tay khéo léo của mình, người Sơn Vi đã tạo ra loại Ủ ấm có dáng vẻ độc đáo riêng, có nhiều kích cỡ, màu sắc khác nhau nhưng phổ biến là màu đỏ son, vàng, bền, đẹp, giữ nhiệt tốt, làm đậm đà cho những ấm nước chè xanh, lá vối, nhân trần… trong suốt bốn mùa xuân, hạ, thu, đông.
Mỗi chiếc Ủ ấm đều mang hồn cốt của dân làng Sơn Vi bởi nó được làm ra từ sự chăm chút và lòng tự hào tiếp nối của truyền thống cha ông. Hiện nay, Sơn Vi chỉ còn hơn 20 hộ giữ được nghề, trong đó có 03 hộ sản xuất chính. Do đầu ra không ổn định và dần bị “lấn lướt” bởi Ủ ấm cách tân sơn mài, vỏ quả dừa, gỗ tiện…
Để “giữ lửa” cho làng nghề Ủ ấm Sơn Vi, cần thiết phải có hướng đi mới bằng những việc làm cụ thể như tuyên truyền, “truyền lửa” đam mê cho thế hệ nối tiếp; áp dụng công nghệ vào thiết kế để nâng cao năng suất lao động, cải tiến mẫu mã phù hợp với nhu cầu thị trường; tăng cường quảng bá làng nghề; liên kết, phát triển kết hợp với du lịch.
Hy vọng trong tương lai làng nghề Ủ ấm Sơn Vi sẽ trở thành điểm đến và sản phẩm hấp dẫn khách du lịch, mang tới cho du khách sản phẩm quà tặng độc đáo, ý nghĩa cho người thân, bạn bè mỗi dịp ghé thăm Phú Thọ.
Thông tin liên hệ:
- Làng nghề ủ ấm Sơn Vi
Địa chỉ: Xã Sơn Vi, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ
Trưởng làng nghề: ông Nguyễn Đình Hảo
Điện thoại: 0979 873 303
- Trung tâm Thông tin Xúc tiến Du lịch Phú Thọ
Địa chỉ: Khu di tích lịch sử Đền Hùng, xã Hy Cương thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ
Điện thoại: 02103852888, Hotline: 0977706795 Ms Ngọc
Bài và ảnh Bích Ngọc – Trung tâm TTXT Du lịch
