Bản Cỏi được ví như viên ngọc thô nằm ẩn mình trong vùng lõi của vườn quốc gia Xuân Sơn – Phú Thọ. Trong vòng 1 năm trở lại đây, bản Cỏi bỗng trở thành một cái tên hot trong danh sách điểm đến của dân nghiền du lịch với những lý do không thể nào cưỡng lại.
Đặc sản tiến vua – món gà chín cựa lừng danh
Tưởng như thức đặc sản tiến vua thuở xưa với mâm lễ vật “voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao” giúp Sơn Tinh thắng cuộc mà lấy được công chúa Mỵ Nương chỉ có trong truyền thuyết, vậy mà đến với bản Cỏi, ai cũng không khỏi bất ngờ khi tận mắt chứng kiến giống gà chín cựa trứ danh. Rừng Xuân Sơn là quê hương của gà chín cựa, thức gà thơm từ thớ thịt, vị đậm đà, hơn hẳn những giống gà khác. Vị gà ngon bao nhiêu thì cách nuôi gà lại kỳ công bấy nhiêu, từ khâu lựa số cựa, chọn dáng gà, cho tới khâu chăm gà ăn để đảm bảo độ chắc thịt. Có không ít thực khách vượt hàng nghìn cây số từ phương Nam về với bản Cỏi, chỉ để được tận mắt thưởng thức gà tiến vua này.
Những căn nhà tí hon phủ đầy mái cọ
Nếu ai đã từng xem bộ phim ‘Chúa tể những chiếc nhẫn’, chắc sẽ không thể quên những ngôi nhà nhỏ hình nấm nằm ven sườn núi dọc hành trình của chàng Hobbit. Đến với bản Cỏi, bạn sẽ tìm thấy những căn nhà nhỏ xinh nép mình giữa bạt ngàn núi rừng như vậy. Những căn nhà nhỏ, thân làm bằng gỗ, mái được lợp từ chính lá cọ phơi khô, vừa làm dịu mát ngôi nhà giữa ngày hè nóng bức, vừa tránh được côn trùng bởi hương cọ tự nhiên.
Trekking xuyên rừng– trải nghiệm thác Tiên
Giá trị nhất của Vườn quốc gia Xuân Sơn nằm ở hệ động thực vật vô cùng phong phú, đa dạng. Đứng trước những cây chò chỉ cao bằng toà nhà 20 tầng hay cây gỗ nghiến cổ thụ gốc bạnh to 3 người ôm không xuể mới càng thấy khâm phục người dân bản Cỏi bởi ý thức gìn giữ giá trị vô giá của thiên nhiên. Trên cung đường trekking xuyên rừng, bạn sẽ được tận mắt nhìn, tận tai nghe về quê hương của gà chín cựa, đất sống của chuối cô đơn, có cánh rừng chò chỉ đẹp nhất nhì Tây Bắc và hệ thống hang động đá vôi đầy bí ẩn.
Và ở giữa lưng chừng của núi rừng thẳm xanh là thác Tiên trong lành, mát lạnh. Thác Tiên tựa như một bài hùng ca của thiên nhiên hoang sơ, giản dị và đáng quý như người bản Cỏi. Vượt qua chặng đường kéo dài cả cây số, chẳng gì mãn nguyện bằng cảm giác được ngâm mình trong làn nước tinh khiết nơi đây.
Nền văn hóa thuần chất dân tộc Dao
Trước đây, đồng bào Dao Tiền sống ở lưng chừng ngọn núi Ten cao trên 1.000m so với mực nước biển. Trong tâm thức của họ, “khi sống nhờ rừng, khi thác cũng gửi rừng” nên rừng chính là cuộc sống. Sau khi Nhà nước tiến hành chủ trương hạ sơn, dân bản đã định cư ở ven bờ suối Cỏi nằm dưới chân núi Ten. Đến nay, cả bản đã có hơn 85 hộ dân với khoảng 400 nhân khẩu, chủ yếu là dân tộc Dao, số ít là dân tộc Mường. Cùng với tập quán lao động sản xuất, bản Cỏi vẫn còn lưu giữ gần như nguyên vẹn bản sắc văn hóa đặc trưng của dân tộc Dao như: kiến trúc nhà lợp cọ, vách đất; nghi thức mặc trang phục dân tộc trong các lễ hội, tục ngủ thăm tìm vợ, lễ cấp sắc, các điệu múa cầu thần; các nghề thủ công truyền thống như dệt vải, nấu rượu,…
Rừng cọ, đồi chè, đồng xanh ngào ngạt
Sẽ không ngoa khi nói rằng, cả con đường gần chục cây số bao quanh bản Cỏi là những đồi chè xanh mơn mởn. Từng vạt chè xanh non nối tiếp nhau tràn từ đỉnh đồi xuống ven đường quốc lộ, trải rộng ra thung lũng rồi lại leo lên những quả đồi tiếp theo. Cứ thế, cứ thế đến ngút ngàn xanh thẳm. Những thân chè chỉ cao ngang hông, được trồng san sát nhau tạo nên bức họa đồ thiên nhiên trù phú. Đã từng được Tố Hữu thổi hồn vào thơ những vạt chè mát lịm, nhưng có tận mắt ngắm nhìn mới thấy khung cảnh ấy, với lá cọ đan xếp bên đồi chè, đẹp mà yên bình làm sao.
Không wifi – không sóng điện thoại – chỉ có Cỏi thôi.
Vườn quốc gia Xuân Sơn là khu rừng nguyên sinh trên núi đá vôi vẫn còn giữ được rất nhiều nét hoang sơ. Du lịch ở đây mới phát triển đựoc một hai năm nên chưa chịu sự tác động nhiều của con người. Và đặc biệt là, vừa đặt chân tới Cỏi thôi, điện thoại của bạn lập tức bị mất sóng, bởi sức mạnh của thiên nhiên nơi đây có lẽ đủ để đánh bại công nghệ mất rồi. Những ngày ở lại nơi đây, tưởng như mình đang sống cuộc đời thật khác, không deadline, không lịch hẹn, không cả những lần check facebook thường xuyên, chỉ còn Cỏi ở bên, với ngút ngàn rừng xanh hùng vĩ.
Bản Cỏi có đầy đủ yếu tố và lý do khiến bất cứ ai đều dễ say lòng và lựa chọn dừng chân tại nơi đây giữa những ngày hè ngột ngạt.
(Nguồn: phutho.gov.vn)
